|
HIV چيست ؟
HIV چيست ؟
HIV مخفف ""Human Immunodeficiency Virus به معني "ويروس نقص ايمني انسان" مي‌باشد. ويروس ، يك ذره زنده خيلي كوچك است كه مي‌تواند تكثير و پخش شود اما براي زندگي نياز به موجود زندة ديگري دارد. وقتي ويروس، سلولي را آلوده كند شروع به تكثير در داخل آن سلول ميكند كه در نهايت منجر به آسيب آن سلول ميشود.
انسان مي‌تواند توسط فرد ديگري كه به HIV مبتلا است آلوده شود و او نيز مي‌تواند بقيه افراد را آلوده كند و بر اين اساس HIV منتشر ميشود.
به فردي كه به HIV آلوده است HIV) +HIV مثبت) اطلاق ميشود.
(سيستم ايمني، گروهي ازسلولها و ارگانها هستند كه بدن را در برابر ويروسها و عفونتها محفاظت مي‌كنند.)
چرا HIV خطرناك است ؟
اگر سيستم ايمني بدن به ويروسها حمله ميكند و آنها را مي‌كشد پس مشكل چيست ؟
ويروسهاي مختلف به سلولها و بافتهای مختلفي از بدن حمله مي‌كنند. برخي ويروسها به پوست، برخي به دستگاه تنفسی و … حمله مي‌كنند. چيزي كه HIV را اين چنين خطرناك كرده اين است كه HIV به خود سيستم ايمني حمله ميكند. سيستم ايمني، گروهي ازسلولها هستند كه بدن را در برابر انواع عفونتها محفاظت ميكند و بدون آنها٬ توانايي بدن براي مبارزه با نواع عفونتها تضعيف ميشود. لذا وقتی ويروس HIV وارد بدن فردی شود به تدريج قدرت دفاعی بدن وی ضعيف می شود و اين فرد در برابر انواع بيماريها و عفونتها حتی آنهايی که در حالت عادی بيماريزا نيستند آسيب پذير میگردد.
اين روند قابل رؤيت نيست و راهي وجود ندارد تا با نگاه كردن به افراد بگوئيم كه آيا به HIV مبتلا هستند يا خير٬ ولي آزمايش خون مي‌تواند پس از چند ماه از اولين تماس، ويروس را در خون آشكار كند.
افراد آلوده به HIV ممكن است سالها كاملاً سالم بمانند و حتي خودشان ندانند كه آلوده هستند.
ايدز چيست ؟
ايدز (AIDS) مخفف Acquired Immune Deficiency Syndrome به معني سندرم نقص ايمني اكتسابي مي‌باشد.
وقتی سيستم ايمني آسيب ببيند، نه تنها در برابر ويروس HIV (كه در آغاز به آن صدمه زده) بلكه به نسبت به بقيه عفونتها هم آسيب پذير ميشود و ديگر قادر به كشتن ميکربها و ويروسهايي كه قبلاً برايش مشكلي ايجاد نمي‌كردند نيست و لذا با گذشت زمان، افراد آلوده به HIV بيشتر و بيشتر بيمار مي‌شوند و معمولاً سالها پس از آلودگي به يكي از بيماريهاي خاص٬ شديداً مبتلا مي‌شوند و در اين زمان گفته ميشود كه آنها به ايدز مبتلا شده‌اند. بنابراين زماني كه فرد آلوده به ويروس HIV براي اولين بار به يك بيماري جدي مبتلا شود و يا وقتي كه تعداد سلولهاي ايمني باقيمانده در بدن او از حد معيني كمتر شود، مبتلا به بيماری ايدز در نظر گرفته می شود.
ايدز يك مرحله كاملاً جدي است كه بدن، دفاع بسيار كمي در برابر انواع عفونتها دارد. در واقع هر فرد آلوده به ويروس HIV ، الزاما مبتلا به ايدز نمی باشد اما در طول مدت آلودگی خود، می تواند ديگران را آلوده کند.
چه مدت طول مي‌كشد تا HIV به ايدز تبديل شود؟
بدون درمان دارويي، بطور متوسط طي 10 سال آلودگی به ويروس HIV به سمت ايدز پيش مي‌رود که البته اين مدت 10 سال براي فردي است كه تغذيه مناسبی دارد. اما فردي كه در منقطه فقيرنشين است و بخوبي تغذيه نمي‌شود ممكن است بسيار سريعتر به سمت ايدز و نهايتاً مرگ پيش برود.
درمان دارويی ضد ويروس مي‌تواند مدت زمان بين آلودگي با HIV و شروع ايدز را طولاني تر كند. داروهاي جديدي بوليد شده‌اند که با مصرف آنها، فرد آلوده به HIV مي‌تواند مدت زمان طولاني قبل از ايجاد ايدز زندگي كند. اما اين دارو‌ها بسيار گران و کمياب بوده و در بسياري از كشورهاي فقير در دسترس نیست و آلوده شدگان در این کشورها٬ سریعتر به سمت مرگ پيش مي‌روند.
HIV >> چگونه منتقل ميشود؟ <<
HIV در خون و ترشحات جنسي فرد مبتلا و نيز شير پستان زن آلوده، يافت ميشود.
HIV هنگامي منتقل ميشود كه مقدار كافي از اين ترشحات به بدن فردي برسد
راههاي مختلفي كه فرد مي‌تواند به HIV مبتلا گردد عبارتند از:
1 - رابطه جنسي بدون محافظت با فرد آلوده
رابطه جنسي بدون كاندوم خطرناك است چراکه ويروسي كه در ترشحات جنسي فرد آلوده وجود دارد مي‌تواند بطور مستقيم به بدن شريك جنسي‌اش منتقل گردد. اين موضوع در مورد تماس مقعدی ((anal sex هم صادق است.
(Oral sex)تماس جنسی دهانیخطر كمتري دارند ولي اگر يك شريك جنسي خونريزي لثه يا زخم باز هر چند كوچك در دهانش داشته باشد و كاندوم استفاده نشود HIV مي‌تواند منتقل شود
2 – تماس با خون فرد آلوده
اگر خون به ميزان كافي از فرد آلوده به بدن فرد غير آلوده وارد شود مي‌تواند ويروس را به او منتقل كند.
3- سرايت از مادر حامله آلوده به جنين در داخل رحم و يا از شیرمادر آلوده به كودك
ويروس HIV از مادر آلوده به كودك ممكن است در دوران حاملگی، هنگام وضع حمل يا كمی بعد از زايمان انتقال يابد.
HIV مي‌تواند در شير پستان زن آلوده وجود داشته باشد و به نوزادش منتقل شود اما با وجود داروهاي خاص٬ شانس اين انتقال بسيار كاهش مي‌يابد هر چند در بسياري از كشورهاي در حال پيشرفت و فقير، چنين داروهايي در دسترس نيست.
4 – استفاده از محصولات خوني آلوده
در گذشته بسياري از افراد از طريق انتقال خون و فرآورده‌هاي خوني آلوده٬ به HIV مبتلا مي‌شدند در حال حاضر در اكثر نقاط جهان خونهاي اهدايي، آزمايش مي‌شوند و خطري در اين زمينه وجود ندارد.
5 – داروهاي تزريقي
افرادي كه بصورت غير قانوني داروي تزريقي استفاده مي‌كنند نيز نسبت به عفونت HIV آسيب پذير هستند (مثل معتادان تزريقي، كه بصورت مخفيانه و غير قانوني عمل كرده و معمولاً سرنگي براي تزريق در دسترس ندارند و از سرنگ مشترك استفاده مي‌كنند.)
افسانة ها وپندارهای غلط درباره HIV :
در اقسا نقاط جهان افسانه‌هاي گوناگوني دربارة HIV و ايدز وجود دارد كه تعدادي از آنها در ذيل آورده شده‌اند.
« داشتن رابطه جنسي با دختر باكره مي‌تواند HIV را شفا دهد!»
اين افسانه در بخشهايي از آفريقا متداول است و كاملاً غلط است اين اسطوره سبب تجاوز به بسياري از دختران جوان و كودكان توسط مردان HIV مثبت شده است كه اغلب آنها را هم آلوده ساخته است.
تجاوز هيچ بيماري را درمان نمي‌كند و اين مسئله يك جنايت جدي در سراسر جهان است.
« HIV مختص مردان همجنس باز، سياهپوستان، افراد جوان و … است ! »
اين افسانه هم غلط است ، اغلب كساني كه به HIV آلوده شوند حتي تصور اينكه ممكن است آنها آلوده شوند را هم نداشتند. كه البته اشتباه فكر مي‌كردند.
« HIV مي‌تواند از طريق لاتكس كاندوم عبور كند ….»
…. برخي تصور مي‌كنند كه چون ويروس بسيار كوچك است مي‌تواند از طريق سوراخهاي موجود در لاتكس استفاده شده در كاندوم عبور كند لازم به ذكر است اين تصور اشتباه مي‌باشد. لاتكس موجود در كاندوم، HIV را مسدود ميكند همانطور كه اسپرم را مسدود مي‌نمايد و مانع از حاملگي ميشود.
رابطه جنسي ايمن (safe sex) يعني چه ؟
رابطه جنسي ايمن اشاره به فعاليت جنسي دارد كه سبب انتقال خون يا ترشحات جنسي از يك شريك جنسي به طرف مقابل نشود. اگر 2 نفر رابطه جنسي ايمن داشته باشند حتي اگر يكي از آنها آلوده باشد، احتمال اينكه فرد ديگر مبتلا شود وجود ندارد از نمونه‌هاي رابطه جنسي ايمن مثلاً :
1- نداشتن رابطه جنسي كه اصطلاحاً پرهيز جنسي (abstinence) ناميده ميشود
2- پرهيز جنسي تا زمان ازدواج و پايبند باقی ماندن نسبت به همسر٬ پس از ازدواج . (كه البته اين روش خوبي براي اجتناب از آلودگي با HIV است به شرطی که همسر آنها هم وفادرا باشند و آنها را آلوده نكند.)
رابطه جنسي ايمن‌تر (safer sex) يعني چه ؟
رابطه جنسي ايمن‌تر به فعاليتهاي جنسي اطلاق ميشود كه ريسك كمي از عفونت با HIV دارند.
رابطه جنسي ايمن‌تر اغلب به معناي استفاده از كاندوم حين رابطه جنسي است.
وقتي كاندوم بطور صحيح استفاده شود بعنوان سد فيزيكي عمل ميكند و از انتقال ترشحات آلوده به جريان خون فرد ديگر جلوگيري ميكند.
آيا بوسيدن خطرناك است ؟
بوسيدن گونهٴ فرد مقابل٬ كه بعنوان بوسيدن متداول اجتماعي شناخته ميشود هيچ خطري براي انتقال HIV ندارد. بوسة عميق يا همان بوسه با دهان باز (French kiss) ريسك بسيار پائين در انتقال HIV دارد بخاطر اينكه HIV در بزاق وجود دارد ولي در ميزان كم به تنهائي منجر به عفونت HIV نمي‌شود.
آيا چيزي مي‌تواند HIV ايجاد كند ؟
خير؛ HIV خلق نمیشود. بعنوان مثال٬ رابطه جنسي بدون محافظ تنها در صورتي خطرناكست كه يك شريك جنسي با ويروس آلوده باشد. اگر شريك جنسي شما HIV منفي است هر نوع رابطه و فعاليت جنسي بين شما نمي‌تواند سبب آلودگي شما به HIV گردد، بعنوان مثال داشتن رابطه تماس مقعدی (anal sex) نمي‌تواند HIV خلق كند و يا بعنوان مثال شما بوسيلة masturbation (استمنا) به HIV آلوده نخواهيد شد.
خطر در تماس های جنسی بيشتر درعدم شناخت کافی سوابق خونی شريک جنسی شماست. در هر صورت برای اطمينان از کاندوم استفاده کنيد. مگر تا زمانی که مطمئن باشيد که هيچ کدام از شما شريک جنسی ديگری ندارد و قبلاً آلوده به ويروس نشده است.
علائم بيماری چگونه ظاهر می شود؟
با کاهش قدرت سيستم دفاعی٬ به مرور زمان بدن آمادهٴ ابتلا به عفونتها و سرطانهايی می شود که به طور معمول در مردم عادی ديده نمی شوند ، اين بيماريها بصورت بيماريهاي ريوی ، اسهالهاي شديد و مزمن ، تبهای طولانی ، کاهش وزن ، اختلالات شخصيتی ، بيماريهاي مغزی و پوستی خود را نشان مي دهند که درنهايت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهد شد.
علائم آلودگی با HIV بسیار پیچیده است و دارای مراحل چندی است كه الزاماً همه آنها در افراد آلوده مشاهده نمی شود.
این مراحل عبارتند از:
مرحله عفونت اوليه HIV : (مرحله اول)
اين مرحله چند هفته طول مي‌كشد و معمولاً با يك حالت شبيه سرماخوردگي كه بلافاصله بعد از عفونت رخ مي‌هد همراه است اين حالت شبيه سرماخوردگي گاهي اوقات تحت عنوان حالت seroconversion ياد ميشود. (علائمی نظیر تب، گلودرد، بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات ، سر درد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ، كاهش وزن، اسهال و گاهی دانه های جلدی و یا تظاهرات عصبی)
در حدود 20% موارد علائم به گونه‌اي است كه فرد به پزشك مراجعه ميكند ولي معمولاً تشخيص داده نمي‌شود و حتي اگر تست HIV آنتي بادي در اين موقع انجام شود ممكن است هنوز مثبت نباشد.
طي اين مرحله مقدار زيادي HIV در خون محيطي فرد وجود دارد و سيستم ايمني با توليد پادتن ها (آنتي بادي ها)، و لنفوسيتهاي سلول كش (لنفوسیتهای سيتوتوكسيك) شروع به پاسخ در برابر ويروس مي‌كنند.
از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی كه نشانگر آلودگی فرد است حدود 2 تا 12 هفته و گاهی تا 6 ماه طول می كشد.
درصد فراوانی علایم اصلی مرحله حاد آلودگی اولیه با HIV در جدول زیر آورده شده است:
فراوانی
نشانه
80%
تب
51%
دانه های پوستی (راش)
37%
زخمهای دهان
54%
درد مفاصل
44%
التهاب گلو (فارنژیت)
54%
بی اشتهایی
32%
کاهش وزن بیشتر از 2.5 کیلوگرم
68%
کسالت و بی حالی
49%
دردهای عضلانی
46%
تب و راش پوستی
تنها راه مطمئن جهت تعيين آلودگي با HIV انجام تست آنتي بادي HIV مي‌باشد و از روي علائم باليني نمي‌توان آلودگي با HV را تعيين كرد.
مرحله بدون علامت باليني (مرحله دوم)
اين مرحله بطور متوسط 10 سال طول مي‌كشد و همانطور كه از نام اين مرحله پيدا است، خالي از هر علامتي است هرچند ممكن است غدد متورم لنفاوي هم وجود داشته باشند (لنفادنوپاتي). سطح HIV در خون محيطي به سطح بسيار پائيني كاهش مي‌يابد ولي بیماری همچنان مسري است و آنتي بادي HIV در خون قابل ارزيابي است.
تحقيقات اخير نشان داده است كه HIV طي اين مرحله غير فعال نيست و در غدد لنفاوي بسيار فعال است. تعداد زيادي از سلولهاي T- helper آلوده شده و مي‌ميرند و ويروس فراواني توليد ميشود.
تست آزمايشگاهي جديدي وجود دارد كه مقدار ناچيز HIV كه از غدد لنفاوي آزاد ميشود را اندازه مي‌گيرد اين تست HIV-RNA را اندازه مي‌گيرد (RNA ماده ژنتيكي HIV مي‌باشد) این تست را تست بارگيري ويروس (viral load test) مي‌گويند که نقش بسيار مهمي در درمان آلودگی با HIV دارد.
مرحله علامتدار عفونت HIV (مرحله سوم)
با گذشت زمان، سيستم ايمني توان خود را از دست مي‌هد كه به 3 دليل عمده زير است.
1 – بافتها و غدد لنفاوي بدليل سالها فعاليت، آسيب مي‌بينند
2 – و HIV جهش پيدا ميكند و آلوده كنندگي‌اش تشديد ميشود بعبارت ديگر براي تخريب سلولهاي ،T- helper قويتر و متنوعتر ميشود
3 – بدن توانايي جايگزيني سلولهاي T – helper از دست رفته را ندارد.
با ايجاد نقص در سيستم ايمني، علائم بوجود مي‌آيند که در آغاز بسياري از علائم خفيف هستند. ولي با تحليل سيستم ايمني، علائم تشديد مي‌شوند.
پيشروي از HIV تا AIDS
با آسيب بيشتر سيستم ايمني، بيماري به سمت بدتر شدن پيش مي‌رود تا اينكه تشخيص ايدز مطرح شود. در حال حاضر در انگلستان تشخيص ايدز وقتي تأييد ميشود كه فرد HIV مثبت تعداد خاصي از عفونتهاي فرصت طلب يا سرطانها را بروز مي‌دهد اگر چه فرد HIV مثبت مي‌تواند بشدت بيمار باشد ولي تشخيص ايدز نداشته باشد.
آيا درماني وجود دارد؟
متاسفانه مطالعات نشان مي‌دهد كه بسياري از افراد گمان مي‌كنند كه براي ايدز درماني وجود دارد كه منجر ميشود كه آنها احساس امنيت داشته و ريسك بيشتري بكنندکه البته آنها در اشتباهند. هنوز هيچ درمان قطعی براي ايدز بوجود نيامده است. تنها درمانهاي دارويي ضد ويروس وجود دارد كه پيشرفت HIV به سمت AIDS را آهسته تر ميكند و در اين حالت فرد چند سال مي‌تواند زندگي سالمي داشته باشد.
- در برخي موارد، درمان ضد ويروس چس از چند سال تأثير خود را از دست مي‌دهند و در برخي موارد ديگر فرد از AIDS بهبود مي‌يابد ولی با HIV براي دهه‌ها زندگي ميكند ولي اين افراد مجبورند كه براي تمام عمر روزانه داروهاي قوي مصرف كنند كه گهگاه با عوارض جانبي ناخوشايند همراه است.
- هنوز هيچ راهي براي درمان قطعي HIV وجود ندارد و تا اين لحظه تنها راه ايمن باقي ماندن، آلوده نشدن است.
نظرات شما عزیزان:
|
تبادل لینک هوشمند 
آمار
وبلاگ:
